Tor Ağı Nedir?
Last updated
Last updated
Tor (The Onion Router), internet üzerinde anonimlik ve gizlilik sağlayan bir ağ ve yazılım sistemidir. Kullanıcıların internet trafiğini şifreleyerek ve dünya genelindeki gönüllü sunucular üzerinden yönlendirerek kimliklerini gizler. Bu süreç, kullanıcının gerçek IP adresini ve konumunu maskeleyerek izlenmeyi zorlaştırır. Tor, özellikle sansür altındaki bölgelerde baskıcı rejimler altında yaşayanlar ve çevrimiçi gizliliğe önem veren kullanıcılar için vazgeçilmez bir araçtır.
Tor Ağı, 1990'ların ortalarında ABD Donanması Araştırma Laboratuvarı tarafından geliştirilmeye başlandı. İlk olarak 2002 yılında halka açılan Tor, başlangıçta ABD hükümeti ve ordusunun internet üzerindeki iletişimlerini güvenli ve anonim bir şekilde yapmalarını sağlamak amacıyla tasarlandı. Ancak Tor’un potansiyeli hızla anlaşıldı ve proje, zamanla gazeteciler, araştırmacılar, aktivistler ve sansüre maruz kalan kişiler için bir koruma aracı haline geldi.
2006 yılında, Tor Projesi resmi olarak bir kar amacı gütmeyen kuruluş olarak kuruldu. Bu kuruluşun amacı internet üzerindeki gizliliği ve anonimliği koruyan yazılımların geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması oldu. Tor bu sayede dünya genelinde milyonlarca kullanıcıya hizmet vermeye başladı.
Tor Ağı çok katmanlı bir şifreleme sistemi kullanır. Bir kullanıcı Tor Ağı'na bağlandığında trafiği rastgele seçilmiş bir dizi sunucu üzerinden yönlendirilir. Her bir sunucu, trafiği bir sonraki sunucuya iletmeden önce şifreleme katmanlarından birini açar. Bu süreç, bir soğanın katmanlarının soyulmasına benzer; bu nedenle "The Onion Router" olarak adlandırılır. Bu çok katmanlı şifreleme yöntemi, kullanıcıların gerçek IP adreslerini ve kimliklerini gizler, böylece internette anonim olarak gezinebilmelerini sağlar.
Tor Ağı aynı zamanda kullanıcının gittiği her yerde iz bırakmasını engeller. Bir kullanıcının trafiği Tor Ağı'na girdikten sonra bu trafik bir dizi rastgele sunucu üzerinden geçer ve çıkış noktası olarak bilinen son sunucuda internete ulaşır. Bu çıkış noktası, kullanıcının gerçek IP adresi yerine görünen adrestir.
Tor Browser, Tor Ağı'na bağlanmanızı sağlayan özel bir web tarayıcısıdır. Mozilla Firefox tabanlı olan bu tarayıcı, çevrimiçi gizliliğinizi ve anonimliğinizi korumak için optimize edilmiştir. Tor Browser, kullanıcıların internette iz bırakmadan gezinebilmelerini sağlar ve birçok güvenlik özelliği ile donatılmıştır.
Tor Browser, JavaScript gibi izleme teknolojilerini varsayılan olarak devre dışı bırakır, bu da sizi izlenmekten korur. Ayrıca, tarayıcı her kapatıldığında çerezler ve geçmiş silinir, bu da kullanıcıların izlenme riskini azaltır. Tor Browser ayrıca .onion uzantılı gizli servislere erişim sağlar. Bu servisler, yalnızca Tor Ağı üzerinden erişilebilen ve genellikle anonimlik sağlayan web siteleridir.
Anonimlik: Tor, kullanıcıların gerçek IP adreslerini gizler ve internet üzerindeki hareketlerini takip etmeyi zorlaştırır. Bu, özellikle baskıcı rejimlerde yaşayan bireyler veya hassas bilgileri paylaşan kişiler için büyük bir avantajdır.
Gizlilik: Tor, çevrimiçi etkinliklerinizi şifreleyerek internet servis sağlayıcılarının (ISP) sizi izlemesini zorlaştırır. Bu, veri güvenliği konusunda endişe duyan kullanıcılar için büyük bir avantajdır.
Sansür Engelleme: Tor, internet sansürünün yaygın olduğu bölgelerde kullanıcıların engellenen sitelere erişim sağlamasına olanak tanır. Bu, özgür bilgiye erişimi sağlamak için kritik öneme sahiptir.
Güvenli İletişim: Tor, gazeteciler, aktivistler ve insan hakları savunucuları için sansür ve gözetimden korunarak güvenli bir şekilde iletişim kurma olanağı sunar. Bu, özellikle risk altındaki gruplar için hayati önem taşır.
Hız: Tor’un çok katmanlı şifreleme sistemi, internet bağlantı hızını önemli ölçüde yavaşlatabilir. Bu, özellikle yüksek hızlı internet gerektiren uygulamalarda rahatsız edici olabilir.
Kötü Amaçlı Kullanım: Anonimlik sağladığı için bazı kötü niyetli kişiler, Tor ağını yasa dışı faaliyetler için kullanabilir. Bu durum, Tor’un itibarına zarar verebilir ve ağın güvenliğine yönelik eleştiriler doğurabilir.
Web Sitesi Uyumluluğu: Bazı web siteleri Tor kullanıcılarını engelleyebilir veya Tor üzerinde doğru şekilde çalışmayabilir. Bu, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir.
Tor Ağı'na ve Tor Browser’a bağlanmak oldukça basittir. Aşağıda, Windows ve Linux sistemlerinde Tor Browser’ın nasıl kurulacağı ve kullanılacağına dair adım adım rehberler bulabilirsiniz.
Tor Browser İndir: https://www.torproject.org/tr/download/ gidin ve Windows için Tor Browser'ı indirin.
Kurulum: İndirilen dosyayı çalıştırın ve kurulumu başlatın. Kurulum sırasında programın yükleneceği yeri seçebilir ve bazı temel ayarları yapabilirsiniz.
Başlat: Kurulum tamamlandıktan sonra masaüstünde Tor Browser simgesini göreceksiniz. Bu simgeye tıklayarak tarayıcıyı başlatın.
Bağlantı: Tor Browser ilk kez başlatıldığında, sizden Tor ağına bağlanmanızı isteyecektir. Genellikle doğrudan bağlantıyı seçebilir veya bazı ağ ayarları yapmanız gerekiyorsa (örneğin, bir proxy kullanıyorsanız) "Configure" seçeneğini tıklayabilirsiniz.
Kullanım: Bağlandıktan sonra Tor Browser normal bir web tarayıcısı gibi çalışır. Ancak, ek gizlilik ve güvenlik özellikleriyle donatılmıştır. Web sitelerine göz atarken anonim kalırsınız.
Tor Deposu Ekleme:
Tor’un en güncel sürümünü yükleyebilmek için sisteminize Tor projesinin depolarını eklemeniz gerekiyor. Aşağıdaki komutları terminalde çalıştırarak depoyu ekleyin ve paket listelerini güncelleyin:
Tor’u Kurma:
Tor'u aşağıdaki komutu kullanarak kurun:
Tor’u Başlatma:
Tor servisini başlatmak için şu komutu kullanın:
Tor’un Çalışıp Çalışmadığını Kontrol Etme:
Tor’un başarılı bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için aşağıdaki komutu çalıştırabilirsiniz. Bu komut, Tor ağına bağlanıp bağlanmadığınızı kontrol eder:
Eğer "Tor'a bağlısınız" gibi bir mesaj alırsanız, Tor başarılı bir şekilde çalışıyor demektir.
Tor’un Sürekli Çalışmasını Sağlama:
Tor’un her sistem başlatıldığında otomatik olarak çalışmasını sağlamak için aşağıdaki komutu kullanarak servisi etkinleştirin:
Tor Üzerinden Tarayıcı Kullanımı:
Tor Ağı'na bağlıyken internet tarayıcınızı kullanmak istiyorsanız, tarayıcınızı Tor’un SOCKS proxy ayarlarıyla yapılandırmanız gerekmektedir. Firefox tarayıcısında bu ayarları şu şekilde yapabilirsiniz:
Ayarlar > Gelişmiş > Ağ > Bağlantı > Ayarlar yolunu izleyin.
Proxy Ayarları penceresinde, Manuel Proxy Yapılandırması seçeneğini seçin.
SOCKS Host kısmına 127.0.0.1 ve Port olarak 9050 yazın.
SOCKS v5 seçeneğini işaretleyin ve Tamam butonuna tıklayın.
Bu adımların ardından, Tor Ağı üzerinden internette anonim olarak gezinebileceksiniz.
Tor Ağı, anonimlik ve gizliliği koruyan bir sistem olmanın yanı sıra, Dark Web'e erişim sağlamak için de kullanılır. Dark Web, internetin standart arama motorları tarafından indekslenmeyen bir bölümüdür ve genellikle illegal aktivitelerin gerçekleştirildiği bir yer olarak bilinir. Ancak bu alan, yalnızca yasa dışı faaliyetlerle sınırlı değildir; gazeteciler, aktivistler, ve sansür altında bilgi paylaşan bireyler için de önemli bir platformdur.
Dark Web'e erişmek yüksek derecede dikkat ve sorumluluk gerektirir. Birçok Dark Web sitesi yasa dışı içerik barındırabilir; bu nedenle dikkatli olunmalı ve yasaları çiğnemekten kaçınılmalıdır. Yasal olmayan bir eyleme karışmaktan kaçınmak ve kendinizi korumak adına Dark Web'de gezinirken dikkatli olunmalıdır. Kendi kişisel güvenliğiniz ve yasal sorumluluklarınızı korumak için Dark Web'de karşılaştığınız içeriklere temkinli yaklaşmalısınız.
Tor Ağı, dünya genelinde gönüllülerin katkılarıyla ayakta durmaktadır. Tor Ağı'nın bir parçası olmak ve katkıda bulunmak istiyorsanız aşağıdaki yollarla destek olabilirsiniz:
Tor Sunucusu Çalıştırma: Tor Ağı'na katılmanın en etkili yollarından biri, bir Tor sunucusu (relay) çalıştırmaktır. Bu, ağın büyümesine ve daha fazla kullanıcının güvenli bir şekilde internete erişmesine yardımcı olur.
Bağış Yapma: Tor Projesi’ne bağışta bulunarak, bu açık kaynak projenin gelişimine katkı sağlayabilirsiniz. Bağışlar, Tor'un geliştirilmesi ve kullanıcılarına daha iyi hizmet sunabilmesi için kritik öneme sahiptir.
Geliştirme ve Destek: Eğer yazılım geliştirme bilgisine sahipseniz, Tor’un gelişimine katkıda bulunabilirsiniz. Tor yazılımı açık kaynak kodludur, bu nedenle katkıda bulunmak isteyen yazılımcılar için birçok fırsat sunar. Ayrıca, Tor hakkında bilgi sahibi olup bunu çevrenizde yaymak da Tor’a katkıda bulunmanın bir yoludur.
Tor kullanırken dikkatli olmanız gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
Kişisel Bilgiler: Tor kullanırken herhangi bir web sitesine kişisel bilgilerinizi (örneğin, e-posta adresi veya sosyal medya giriş bilgileri) girmekten kaçının. Bu, anonimliği tehlikeye atabilir.
Eklentiler ve Uzantılar: Tor Browser dışında tarayıcıda herhangi bir eklenti veya uzantı kullanmamaya özen gösterin. Bu eklentiler anonimliğinizi tehlikeye atabilir.
Dosya İndirme: Tor üzerinden dosya indirmek veya torrent gibi hizmetler kullanmak IP adresinizin açığa çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle yalnızca güvenli ve anonim kalacağınızdan emin olduğunuz işlemleri gerçekleştirin.
HTTPS Kullanımı: Her zaman HTTPS ile şifrelenmiş bağlantılar kullanmaya özen gösterin. HTTPS verilerinizin güvenli bir şekilde iletilmesini sağlar ve üçüncü tarafların bu verilere erişimini zorlaştırır.
Tor Ağı ve Tor Browser, internet üzerinde gizlilik ve anonimlik sağlamak için güçlü araçlar sunar. Ancak bu araçları kullanırken dikkatli olunmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Tor özellikle sansür altındaki bölgelerde yaşayan insanlar, gazeteciler, aktivistler ve gizlilik konusunda endişe duyan kullanıcılar için önemli bir araçtır. Tor’un avantajları olduğu gibi dezavantajları da vardır; bu nedenle, Tor’u kullanmaya başlamadan önce ihtiyaçlarınızı ve riskleri dikkatlice değerlendirmeniz önemlidir. Unutmayın ki kimse tamamen anonim değildir ve bu tür araçları kullanırken her zaman bilinçli ve dikkatli olunmalıdır.
